Quatermass (1953-1959, 1979)

Samenvatting

Centraal staan de belevenissen van de Britse wetenschapper Professor Bernard Quatermass. Ergens in de nabije toekomst staat hij aan het hoofd van het Britse ruimtevaart programma. Hierdoor krijgt hij regelmatig te maken met allerlei duistere buitenaardse krachten, die de mensheid willen vernietigen.

De originele miniserie begint met de eerste bemande ruimtereis. Wanneer het ruimteschip terugkeert naar de aarde blijkt er ook een gevaarlijke buitenaardse entiteit aan boord te zijn. Professor Quatermass moet hierna de mensheid proberen te redden.

Later werden meerdere vervolgseries en films over Quatermass gemaakt. In ieder verhaal krijgt hij steeds weer te maken met nieuwe buitenaardse bedreigingen. Uiteraard kan alleen Quatermass de aliens tegenhouden.

Serie Algemeen

Quatermass is een Britse franchise, bestaande uit meerdere miniseries en films. Het verhaal werd bedacht door de scenarioschrijver Nigel Kneale. Hij werd in de jaren 50 door de BBC gevraagd het scenario te schrijven voor een zesdelige miniserie. Dit werd The Quatermass Experiment, dat in de zomer van 1953 live door de BBC werd uitgezonden, destijds nog in zwart-wit.

Het programma werd positief ontvangen en een vervolg kon daarom niet uitblijven. De tweede miniserie heette simpelweg Quatermass II en was in het najaar van 1955 te zien. Een derde serie, Quatermass and the Pit, werd in de winter van 1958-1959 uitgezonden. Opvallend is dat voor iedere serie een andere hoofdrolspeler werd ingehuurd.

Alle miniseries werden later ook verfilmd tot bioscoopfilms. De eerste film werd al in 1955 uitgebracht. De ontknoping van het verhaal werd echter veranderd. De tweede film kwam uit in 1957 en een derde volgde in 1967. Overigens was Kneale zelf niet blij met de films. Hij had weinig inspraak op deze producties en was ontevreden met alle veranderingen in de verhalen. Bovendien bevielen hem de hoofdrolspelers niet. Desondanks waren de films erg succesvol.

Ondertussen bleek de BBC na drie miniseries geen zin meer te hebben in een vervolg, omdat ze de productiekosten te hoog vonden. Daarom verhuisde de reeks naar concurrent ITV, waar in het najaar van 1979 de vierde (en laatste) miniserie Quatermass IV werd uitgezonden. Het succes hiervan viel echter tegen.

Na deze tegenvaller had Kneale lange tijd geen interesse meer om verdere afleveringen te maken, hoewel hij daar later gedeeltelijk op terug kwam. In 1996 werd door de BBC namelijk nog wel een hoorspel voor de radio uitgezonden. In The Quatermass Memoirs is Quatermass een oude man, die terugblikt op zijn leven. Dit was het laatste Quatermass project van Kneale zelf.

Tegenwoordig wordt Nigel Kneale in Groot-Brittannië geroemd als één van de beste SF scenaristen. Hij overleed weliswaar in 2006, maar zijn creatie heeft een blijvende impact gehad op het Britse tv-landschap. Zo wordt Professor Quatermass gezien als één van de eerste Britse tv-helden. Hij versloeg zijn tegenstanders door gebruik te maken van vernuft en wetenschap, in een periode waarin Amerikaanse SF helden hun vijanden vooral met geweld te lijf gingen. Quatermass vormde hiermee een grote inspiratiebron voor Doctor Who.

Remakes

In 2005 produceerde de BBC een remake van The Quatermass Experiment. Geheel in de traditie van de originele miniserie werd de moderne versie live op televisie uitgezonden. Castleden waren o.a. David Tennant (Doctor Who) en Mark Gatiss (Sherlock).

Begin 2016 kondigde BBC America aan een nieuwe remake te willen produceren. Sindsdien is echter niets meer van dit project vernomen.

Blu-ray en dvd

In Groot-Brittannië zijn alle miniseries en films op dvd uitgebracht. De films zijn verder ook op Blu-ray verkrijgbaar. Overigens is de eerste miniserie helaas niet meer compleet. Vier (van de zes) afleveringen zijn verloren gegaan, omdat de BBC in 1953 nog weinig interesse had om opnames van live uitzendingen voor het nageslacht te bewaren.

Links